تفاوت فرش و گبه با گلیم در چیست؟
گبه چیست؟ فرش و گبه چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟ گلیم همان گبه است؟ گلیم و گبه چه فرقی باهم دارند؟ گبه بخرم یا فرش؟ گبه دوام بیشتری دارد یا فرش؟ در این مقاله می خواهیم به تمامی سوالاتی که در مورد فرش گبه در ذهن شماست، پاسخ دهیم.
ما در این مقاله به تمامی پرسش‌ها و مباحث مرتبط با گبه و فرش پاسخ خواهیم داد. یکی از سوالاتی که ممکن است در ذهن شما باشد این است که گبه چیست و چه تفاوتی با فرش دارد؟ همچنین احتمالاً نیاز به روشن شدن در مورد اینکه آیا گلیم همان گبه است یا خیر، و اینکه گلیم و گبه چه فرقی با یکدیگر دارند نیز برای شما مطرح شده است. همچنین، شاید مشکل انتخاب بین خرید گبه و یا فرش نیز برای شما پیش بیاید و مورد بحث قرار بگیرد که کدامیک از این دو محصول دوام بیشتری دارد.
هنگامی که درباره گبه و دستبافته های ایرانی اصیل صحبت می شود، بیشتر توجه به فرش و گلیم می شود. اما دستبافته های ایلی و عشایری ایران گستردگی و تنوع زیادی دارند و محدود به فرش و گلیم نیستند. یکی از انواع دستبافته های ایرانی اصیل “گبه” است. گبه با طرح های ساده، نقوش کمیاب و استفاده از رنگ های طبیعی، به چیدمان انرژی و زنده دارنده ای می بخشد. این ویژگی ها گبه را به یکی از محصولات پرطرفدار به عنوان کف پوش تبدیل کرده است. در این مقاله، ما در مورد گبه چیست و به علت شهرت آن صحبت خواهیم کرد.
آنچه در این مطلب می خوانید...
گبه چیست؟
گبه، یک فرش دستبافته گسترده است و همچنین یک نوع زیر انداز است که شباهت هایی به گلیم، فرش، جاجیم، زیلو و سایر هم نوع های خود دارد. در برخی مناطق، گبه با نام خرسک هم شناخته می شود.
پیشنهاد مقاله: فرش دکوراتیو چیست؟
ویژگی های گبه چیست؟
- گبه دارای پرزهای بلند است که به اوقاتی ارتفاع آنها به یک سانتیمتر می‌رسد.
- بافت گبه درشت است و نقوش ظریف ندارد.
- گبه در ابعاد بزرگ بافت نمی شود.
- گبه به دلیل داشتن پرزهای بلند، نرم و گرم است.
- بافت گبه از پشم است.
- برای افزایش نرمی، گبه‌ها در هر رج ۳ تا ۵ پود بیشتری دارند.
- نوع گره مورد استفاده در گبه، گره فارسی است
- گبه سنگین است و در میانگین هر مترمربع آن ۳ کیلوگرم وزن دارد.
- گبه ساده و یا نقش های ساده دارد.
- در بافت گبه، از نقشه استفاده نمی‌شود و هر بافنده طرح خود را بر روی گبه می‌آورد.
- اغلب گبه‌ها توسط اعشار و الهام گرفته از زندگی طبیعی آنها بافت می‌شوند.
- گبه ها بدون طرح و ساده بافت می شوند.
تفاوت گبه با فرش چیست؟
- فرش نسبت به گبه، بافتی نازکتر دارد.
- پرزهای گبه بلندتر از فرش هستند.
- گبه از فرش نرم تر و سنگین‌تر است.
- گبه، در مقایسه با فرش، نقش و نگار کمتری دارد.
- گبه با نقش پیش‌فرض، بافته نمی‌شوند.
- گبه به صورت کوچکتر بافته می‌شوند.
گبه چه تفاوتی با گلیم دارد؟
- بر خلاف گلیم، گبه بافت سه بعدی و پرز بریده است.
- گبه از گلیم ضخیم تر است.
- گبه از گلیم گرم تر است.
- گبه هم مانند گلیم به صورت انتزاعی نقش می بندد.
- گبه از گلیم سنگین تر است.
- گبه از گلیم نرم تر است.
طرح و نقش گبه
قبلا هم گفتیم هنر بافتن گبه بیشتر در ایلات و عشایر معمول است و یکی از زیباترین و دوست داشتنی ترین ویژگی های فرش های دستبافته ایلی و عشایری، انتزاعی بودن نقوش آنهاست. عشایر، دستبافته هایی مانند گلیم و گبه را بدون نقشه و با استفاده از خلاقیت شخصی خود نقش می زنند. نقوش گبه همانند نقوش گلیم بسیار ساده است. گبه ها بر اساس نقشه بافت نمی شوند و بافنده بر اساس ذوق و سلیقه خود هنگام بافت، آنها را نقش می زند که ممکن است نامتقارن باشند. اصالت نقوش گبه و گبه بافی بر اساس سادگی نقش است. گبه ها می توانند کاملاً ساده بافته شوند، چند پترن ساده تکرار شونده داشته باشند و یا یک پترن یا همان شکل سراسری داشته باشند.
در ادامه، چندتا از متداول ترین نقش و طرح هایی که بر روی گبه ها استفاده می شود، برای شما شرح داده خواهند شد.
گبه ماشینی، فرش ماشینی با طرح گبه
گبه بافی از جمله صنایع دستی با ارزش عشایر و ایلات ایران است. با پیشرفت ماشین آلات نساجی، امکان بافت انواع منسوجات مانند فرش، گلیم و پارچه فراهم شده است. اگر چه خط تولیدی با عنوان گبه ماشینی وجود ندارد اما تولیدات بسیار شبیه به گبه وجود دارد که ویژگی‌هایی مشابه با گبه دستبافت دارد. به عنوان مثال، فرش‌های ماشینی با تراکم کم شامل پرزهای بلند و نرم، ضخامت بالا و نقش‌های درشتی هستند و ظاهری بسیار مشابه با گبه دارند. برای انتخاب گبه ماشینی، فرش‌هایی با تراکم ۵۰۰ و ۷۰۰ شانه را پیشنهاد می‌دهیم. همچنین، تنوع طرح و نقش در گبه‌های ماشینی بسیار بالاست. شما می‌توانید گبه ماشینی با طرح درختی، نقش شیر، گنبدی، خشتی، محرمات(راه راه)، ساده بافت و … را پیدا کنید. قیمت خرید گبه ماشینی بسیار مناسب است.
اصول نگهداری از فرش گبه
گبه‌ها از پشم بافت می‌شوند و از روش تار پودی استفاده می‌کنند. جنس و روش بافت دو عامل اصلی هستند که در نگهداری گبه‌ها باید به آنها توجه ویژه داشته باشیم. گبه‌های دستبافت از طریق بید آسیب‌پذیر هستند. پرزهای بلند و رنگرزی طبیعی پشم باعث افزایش استحکام و پاخور بسیار عالی گبه می‌شوند. برای افزایش عمر مفید گبه‌ها و جلوگیری از آسیب به آنها باید نکات زیر را رعایت کنیم:
- از گبه های دست بافت خود در برابر بید محافظت کنید.
با مطالعه مقاله “بید فرش،تشخیص و راهکار مقابله با بیدزدگی“ بهترین ترفند مقابله با بید را بیاموزید.
- از پهن کردن گبه بر روی کف های آهکی و گچی خودداری کنید.
- مرتب گبه را تمیز و جارو برقی کنید.
- پرزهای بلند گبه آماده جمع آوری مو، گرد و خاک و سایر ذرات هستند. برای تمیز کردن گبه، از سری مخصوص جارو برقی استفاده کنید.
- بهتر است از مواد شوینده‌ی قوی شیمیایی همچون رنگبر، آنزیم دار، لکه بر و سایر محصولات شیمیایی در شست و شوی گبه استفاده نکنید.
- از شست و شو گبه با آب گرم و داغ خودداری کنید.
