نگهداری ریشه ی فرش

حفظ و نگهداری ریشه فرش بسیار مهم و ضروری است. نگهداری ریشه فرش اصولی، از کثیف شدن، پوسیدگی و کنده شدن ریشه‌ی فرش جلوگیری می‌کند و عمر فرش را افزایش می‌دهد. در این مقاله، ما ساده‌ترین روش‌های نگهداری ریشه فرش را با هم بررسی می‌کنیم.

نگهداری ریشه فرش، مراقبت از ریشه فرش و دانستن روش نگهداری از ریشه فرش برای داشتن فرش زیبا و سالم ضروری است. ریشه فرش چیست؟ چرا محافظت از ریشه فرش ضروری است؟ بهترین روش نگهداری ریشه فرش کدام است؟

ریشه فرش چیست؟

در فرش‌های تکمیل شده، می‌توان ریشه فرش را به صورت نخ‌هایی که از فرش بیرون زده‌اند، مشاهده کرد.

روش سنتی بافت فرش دستبافت، روی قالی چله کشی انجام می‌شود و پس از پایان بافت، فرش از روی دار جدا می‌شود. در واقع، ریشه ی فرش همان نخ تار یا چله است که از روی دار بریده شده و برای افزایش مقاومت، ریشه زنی شده است.

روش دوم ریشه زنی فرش ماشینی که بسیار رایج‌تر است:

در این روش، ریشه‌های از پیش آماده مانند نوار به لبه فرش تکمیل شده متصل و دوخته می‌شوند.

پیشنهاد مقاله: تمیز کردن و شستن ریشه فرش

منظور از ریشه زنی فرش چیست؟

ریشه ها سپر بلا فرش هستند. آنها باعث استحکام و محکم ماندن بافت، گره‌ها و ساختار فرش می‌شوند. همچنین، ریشه ها با دور نگه داشتن گرد و خاک از فرش، حاشیه ای امن برای جلوگیری از ورود آسیب‌های فیزیکی به فرش فراهم می‌کنند. به علاوه، ریشه داشتن فرش، نوعی زیبایی و استاندارد تعریف شده برای فرش است. از این رو، حتی فرش‌های ماشینی نیز با ریشه‌زنی تولید می‌شوند.

ریشه فرش دستبافت، در واقع نخ تاری است که از دار بریده می‌شود و پس از گذر از مراحلی، به استحکام بیشتری می‌رسد.

در فرش‌های ماشینی، ریشه‌زنی در مرحله آهار و تکمیل به صورت دستی یا با استفاده از دستگاه مخصوص ریشه زنی انجام می‌شود.

چرا ریشه زنی مهم است؟

جهت جلوگیری از باز شدن بافت تار و پود فرش و افزایش استحکام آن، ریشه زنی انجام می‌شود. در صورت عدم انجام عمل ریشه زنی، ساختار فرش به سرعت در اثر پاخوردن و اصطکاک دچار آسیب می‌شود. برای درک بهتر این موضوع، می‌توان به لباس کاموایی که نخ کش شده است، اشاره کرد.

سلامت ریشه فرش چه اهمیتی دارد؟

ریشه‌های فرش، به حفظ ساختار فرش کمک کرده و سپری برای جلوگیری از آسیب به فرش محسوب می‌شوند. اگر ریشه‌ها آسیب ببینند، فرش نیز آسیب می‌بیند. آسیب‌هایی که با آسیب دیدن ریشه به وجود می‌آیند، شامل از بین رفتن ساختار و کیسی فرش هستند.

اگرچه ریشه مسئول حفاظت از ساختار فرش است، اما آسیب پذیرترین بخش فرش هم محسوب می شود. اگر مراقبت درستی نشود، آن قسمت به شدت آسیب می‌بیند و این مسئله بسیار زودتر از آنچه که شما فکر می‌کنید اتفاق می‌افتد.

به علاوه، ریشه های فرش نقش بسیار مهمی در زیبایی و ظاهر فرش دارند.

ریشه فرش آسیب دیده را چگونه شناسایی کنیم؟

1. کنده شدن و کچلی بخشی از ریشه فرش
2. پوسیدگی ریشه ی فرش
3. تغییر رنگ و زرد شدن ریشه ی فرش
4. کوتاه شدن ریشه ی فرش

نگهداری ریشه فرش

امروزه، هیچ‌کس نمی‌تواند اهمیت و دلایل نگهداری صحیح ریشه فرش را نادیده بگیرد. برای حفظ ریشه فرش، ترفندها و روش‌هایی وجود دارد که به‌طور مستقیم در طول عمر ریشه و فرش تاثیرگذار هستند. در اینجا، انواع روش‌های نگهداری ریشه فرش که شامل روش‌های ساده و کاربردی هستند و تاثیر زیادی در افزایش طول عمر ریشه و فرش دارند، معرفی می‌شوند. روش‌های نگهداری شامل نکات نظافتی و نکات مربوط به آرایش و دسته‌بندی ریشه فرش هستند که در ادامه شرح داده می‌شوند.

روش های نگهداری ریشه فرش

۱. ریشه فرش را لکه گیری کنید.

اگر پس از شست و شو، هرگونه لکه‌ای را مشاهده کردید یا تغییر رنگ دیدید، باید بلافاصله لکه‌گیری ریشه فرش را انجام دهید.

۲. گرد و خاک ریشه فرش را تمیز کنید.

در طول ماه، چند بار زیر فرش را تمیز کنید و با دقت فراوان، ریشه های آن را با سری مخصوص جارو برقی بکشید.

پیشنهاد مقاله: لکه بری فرش در منزل

۳. به ریشه فرش نوار چسب نزنید!

چسب زدن ریشه فرش یک روش اشتباه برای نگهداری آن است. اگر چه این روش آسان و در دسترس است اما هرگز توصیه نمی شود، زیرا:

• به دلیل داشتن ترکیبات شیمیایی ممکن است به ریشه های الیاف آسیب برساند.
• عدم دسترسی هوا به ریشه، به خاطر استفاده از چسب، می‌تواند باعث پوسیدگی الیاف شود.
• بعضی از ریشه ها هنگامی که چسب از آنها جدا می شود کنده می شوند.

طبق گزارش مراکز معتبر قالیشویی و رفو فرش، آمار نشان می دهد که بیشترین خسارت به ریشه فرش به دلیل استفاده از چسب برای مرتب کردن ریشه فرش است.

۴. از کاور ریشه فرش استفاده کنید.

یکی از روش های موثر و عالی برای حفاظت از ریشه فرش، استفاده از کاور ریشه است. در ساختار کاور فرش، هیچ گونه چسب یا ترکیب شیمیایی آسیب دهنده وجود ندارد.

۵. ریشه فرش را لفاف دوزی کنید.

لفاف دوزی سنتی ترین روش نگهداری ریشه فرش است.

برای لفاف دوزی از پارچه برزنتی محکم استفاده کنید. برای لفاف دوزی باید ابتدا ریشه ها را مرتب کرده، تا زده و داخل پارچه قرار دهید و لفاف را تا ابتدای ریشه بیاورید.

بهتر است پارچه را به شکلی انتخاب کنید که هوا به راحتی در آن جریان داشته باشد.

۶. قد ریشه فرش را استاندارد نگه دارید.

ریشه‌های بسیار کوتاه و بلند، با مشکلات خاص خود در برابر آسیب‌پذیری مواجه هستند. ریشه‌های کوتاه بسیار سریع آسیب می‌بیند، در حالی که ریشه‌های بلند به دلیل گره خوردن به یکدیگر و گیر کردن، به راحتی کنده می‌شوند. طول استاندارد ریشه بین ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر است.

۷. ریشه فرش با کش مو مرتب کنید.

استفاده از کش های مو کوچک، روشی مناسب برای مرتب کردن ریشه های فرش است. برای این کار، ریشه فرش را به دسته های مساوی تقسیم کنید و هر دسته را با یک کش کوچک ببندید. با استفاده از خلاقیت، می توانید با کمک کش دسته های بیشتری را به صورت زنجیره ای یا آبشاری ایجاد کنید.

۸. ریشه فرش را دسته بندی کنید.

دسته‌بندی ریشه‌ی فرش باعث سهولت در نظافت، آراسته شدن ریشه‌ی فرش و افزایش مقاومت آن می‌شود. این دسته‌بندی با استفاده از گره و نخ انجام می‌شود و در ادامه انواع گره‌های فرش را آموزش خواهیم داد.

انواع گره ریشه فرش

ریشه فرش را می توان با گره زدن به سادگی دسته بندی و نگهداری کرد. این کار را می توان در منزل بدون نیاز به هیچ وسیله ای انجام داد.

گره زدن ریشه فرش به سه روش انجام می شود که عبارتند از:

۱: گره نخودی ریشه فرش

• انجام گره زدن نخودی روی فرش‌های بافت درشت با ریشه‌های بلند، امکان‌پذیر است.
• جهت تولید گره نخودی در فرش، ابتدا لازم است ریشه را به دسته‌بندی‌های سه تایی، چهار تایی و یا پنج تایی تقسیم کنید.
• توجه کنید که اگر در ابتدا ریشه فرش را به ۵ دسته تقسیم کردید، باید تمام تقسیم بندی‌ها به همین شکل باشند.
• برای ایجاد گره، هر دسته را به روی خودش گره بزنید.
• دقت کنید که بخش برجسته گره در پشت فرش قرار بگیرد.
• برای سهولت بیشتر در انجام درست این گره بهتر است که پشت فرش رو به روی شما باشد.

۲: گره دوتایی ریشه فرش

• گره دوتایی مناسب برای فرش‌های ریز بافت و فرش‌های بافت تبریز مناسب است.
• برای انجام این گره، به یک نخ بلند و نسبتاً ضخیم نیاز دارید.
• برای قرار دادن نخ، آن را موازی با فرش و عمود بر ریشه های فرش قرار دهید.
• ریشه های فرش را به دسته های ۲ تا ۵ عددی تقسیم کنید.
• سه بار نخ را به دور گره اولین دسته ریشه ها بزنید.
• بدون بریدن، نخ را به سمت دسته بعدی از ریشه ها کشیده و ببرید.
• دسته جدید را با یک دست نگه داشته و با دست دیگر نخ را دوبار به دور انگشت سبابه و شست بپیچید و سپس یک حفره ایجاد کنید.
• دسته ی ریشه ها را از بین حفره ها رد کنید و نخ را بکشید تا گره محکم شود.
• مرحله قبل را تکرار کنید تا گره ها محکم شود.
• دقت کنید گره ی جدید را روی گره قبلی بزنید.
• مراحل را به ترتیب تا اتمام ریشه ها ادامه بدهید.

۳: گره ی زنجیره ای ریشه فرش

• گره زنجیره ای بیشتر جنبه زیبایی و تزئین دارد.
• این نوع گره در ریشه فرش متغیر و سلیقه ای است.
• برای ایجاد این گره از ترکیب خلاقانه دو روش قبلی استفاده می کنند.

رفو ریشه فرش

اگر چه روش نگهداری ریشه فرش به شما در حفظ و نگهداری آن کمک می کند، اما آسیب دیدن ریشه ها ممکن است به دلیل حوادث یا پیر شدن فرش، به صورت خاموش اتفاق بیفتد. بهترین پیشنهاد ما برای جلوگیری از آسیب به فرش، مراجعه به مراکز رفو معتبر است. در این مراکز، شما می توانید ریشه فرش خود را ترمیم، تعویض و بازسازی کنید.

مراکز خدمات رفو و ترمیم، علاوه بر گره زنی ریشه فرش و ریشه آرایی، خدماتی مانند لفاف دوزی، تعویض رنگ ریشه فرش و … نیز به مشتریان خود ارائه می‌دهند.